Z cyklu Wielkie historie małych rzeczy Cz.1 PIERSIÓWKA
Autor: Karol Karasiewicz
Większość z nas kojarzy co to jest ta „piersiówka” prawda?
Ale przyjrzyjmy się jej z bliska.
Piersiówka to małe, zgrabne naczynie – płaska buteleczka o nieco kwadratowym kształcie, zamykana zakrętką lub korkiem. Z powodzeniem mieści się w kieszeni marynarki, czy spodni.
Ciekawostką jest, że w czasach prohibicji w Stanach Zjednoczonych kobiety ukrywały takie piersiówki za podwiązką.
Najpopularniejsze rozmiary piersiówki to butelki o objętości: 20, 50, 100 lub 200 ml. Nieczęsto można spotkać butelki o większej pojemności: 375 lub 500 ml. Mamy je w swojej kolekcji i pokazujemy na ekspozycji w Galerii 4.
Piersiówki wykonywane są zazwyczaj z metalu np. cyny lub srebra, rzadziej ze szkła, ceramiki lub tworzywa sztucznego. Z reguły zachowują prostą, surową formę bez zbędnych zdobień. Bardziej ekskluzywne egzemplarze wyróżniają się skórzaną oprawą, ozdobnym tłoczeniem lub wyszukanym autorskim grawerem
W obecnej formie spłaszczonego naczynia niewielkich rozmiarów, piersiówka pojawiła się w Anglii w XVIII wieku. Jej historia jednak sięga czasów prehistorycznych. Możemy uznać, że jej protoplastą były wydrążone tykwy czy skórzane bukłaki, w których przenoszono rozmaite napoje.
Na przestrzeni wieków podróżnicy, pielgrzymi, zdobywcy korzystali z przenośnych pojemników. Najpopularniejsze były początkowo bukłaki skórzane, potem butelki ale także manierki drewniane lub metalowe, bardziej odporne na uszkodzenia. Co było ich zawartością? Otóż nie tylko niezbędna do życia woda, ale także piwo, miody, wino lub gorzałka.
Kolejna ciekawostka sięga ponownie czasów prohibicji – potrzeba chowania piersiówki do kieszeni spodni, marynarki czy innego okrycia wierzchniego, wymusiła zmianę sposobu noszenia zegarka. Z kieszonkowego na łańcuszku na zegarek z paskiem na ręku. Możemy się więc pokusić o tezę, że dzisiejszy zegarek na nadgarstku to efekt prohibicji – potrzebnych było po prostu więcej kieszeni do ukrycia piersiówek.
Obecnie piersiówki produkowane są zazwyczaj ze stali nierdzewnej. A ich zastosowanie zasadniczo nie uległo zmianie.
TIP: Korzystając z piersiówki warto pamiętać, że po użyciu trzeba ją bardzo dobrze umyć wodą i płynem do mycia naczyń, a następnie wysuszyć zostawiając otwartą do góry dnem. Najlepiej w piersiówce zachowują się płyny o wyższej zawartości alkoholu.
Funkcjonalność oraz ciekawe wzornictwo sprawiło, że popularność piersiówki wzrosła. Do przechowywania alkoholu najlepiej nadaje się piersiówka ze stali nierdzewnej. To niezobowiązujący prezent na każdą okazję, najczęściej wybierany przez mężczyzn, ale niektóre, szczególnie te spersonalizowane i ozdobne, znajdują odbiorców również w damskim gronie. Taki wyjątkowy prezent, z możliwością wygrawerowania, kupisz w naszym e-sklepie.
W kolekcji Muzeum posiadamy kilka unikatowych eksponatów. Jeden z najstarszych pochodzi z okresu międzywojennego. To piersiówka z wódką gatunkową o pojemności 375 ml. Butelka została nam przekazana przez jednego z gości i wiąże się z nią bardzo ciekawa historia – butelka jest częścią przedwojennego zbioru, który został znaleziony w ukrytym pomieszczeniu remontowanej kamienicy w Opatowie. Dołączony do niej, prawdopodobnie cynowy kieliszek, miał ułatwiać korzystanie z piersiówki w podróży.
Ciekawym eksponatem jest także butelka Cherry Vodka Dry. Wódka gatunkowa, wytrawna, produkowana w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku. Metalowy kieliszek fabrycznie był nakładany na nakrętkę butelki o objętości 375 ml i jest nawiązaniem do przedwojennej tradycji zestawów podróżnych.
Z eksponatów bardziej nam współczesnych warto bliżej poznać piersiówkę z wódką Wyborowa. To najstarsza Polska Wódka. Wódka Wyborowa powstała w laboratorium przy Zakładzie Państwowego Monopolu Spirytusowego przy Ząbkowskiej, na Warszawskiej Pradze w 1926 roku. Jej produkcja rozpoczęła się w 1927 roku. W okresie międzywojennym Wyborowa, jak wszystkie wódki czyste, produkowana była z ziemniaków. Produkcja z żyta to okres już powojenny, lata 50/60-te. Dzięki swojej jakości, stała się przed wojną wódką cenioną i popularną w kraju i zagranicą. Po wojnie produkowana głównie na eksport do wielu krajów na świecie. Nasza Wyborowa w piersiówce wyprodukowana została w latach 90 tych dwudziestego wieku.
W kolekcji muzealnej znajdziemy też ciekawe zestawy okolicznościowe np.: butelka-piersiówka o objętości 0,375 ml w zestawie z dwoma szklanymi kieliszkami o objętości 40 ml. Opakowania w stylu vintage często dopełniają całości – gustowne tekturowe pudełka, oprawione w naturalną skórę lub skaj, z metalowymi okuciami. Zestawy takie były produkowane w Polsce głównie w czasach PRL.
Jeśli ktoś miał znajomego myśliwego, odpowiednim dla niego prezentem była piersiówka Hunter Vodka czyli Wódki Myśliwskiej, z dwoma kieliszkami zapakowanymi do specjalnego etui w kolorze czarnym wykonanym z tektury i skaju, z metalowymi okuciami.
Podczas zwiedzania Muzeum usłyszysz jeszcze wiele innych ciekawych i inspirujących historii. Co więcej samo zwiedzanie może być doskonałym prezentem dla Ciebie lub Twoich bliskich. Jeśli spodobały Ci się nasze historie, zapraszamy do zakupu voucherów prezentowych na zwiedzanie.
Możesz także zamówić piersiówkę na prezent z autorskim grawerem w naszym e-sklepie.
Żródła:
https://www.galante.pl/blog/niezbedny-gadzet-piersiowka-badz-prawdziwym-gentlemanem
http://promieniejesz.pl/styl/piersiowki-czyli-o-kulturze-picia-prawdziwych-dzentelmenow/
https://szycinamiare.pl/piersiowka-wszystko-co-musisz-wiedziec-przed-zakupem/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Piersi%C3%B3wka_(naczynie)